Eric van Lokven en zijn werk voor Heineken in het buitenland
Mijn naam is Eric van Lokven, geboren en getogen aan de Brugstraat in Vinkel, maar intussen alweer een hele tijd weg uit Vinkel en weg uit Nederland. Ik ben bijna 15 jaar geleden uit Vinkel vertrokken om in het buitenland te gaan wonen en werken. In eerste instantie naar Nigeria en later naar Zuid Afrika. In Nigeria hebben we bijna 10 jaar in Lagos gewoond, een enorme stad met een geschatte bevolking van 20 miljoen mensen. In 2015 zijn we naar Johannesburg vertrokken, met 5 miljoen inwoners een stuk kleiner dan Lagos. Voor beide steden geldt dat de verschillen met Vinkel bijna niet groter kunnen zijn.
Mijn eerste korte bezoek aan Nigeria in 2004 was in eerste instantie een grote schok. De enorme vochtige hitte die er dag en nacht hangt, de grote massa mensen die op straat leeft en werkt, de gewapende escorte die je overal volgt. Maar na 3 dagen Lagos keerde ik terug naar Nederland met het plan dat, als ik ooit de kans zou krijgen om een paar jaar in Nigeria te werken, ik die met beide handen aan zou nemen. De warmte van de Nigerianen, hun enthousiasme en energie hadden me diep geraakt. Ik heb niet lang hoeven wachten, een jaar later kreeg ik het aanbod om voor 3 tot 4 jaar naar Nigeria te gaan. Dat zijn uiteindelijk bijna 10 jaar geworden.
Nigeria is waarschijnlijk niet de eerste keuze voor velen als het op wonen en werken in het buitenland aankomt. Toch zijn de ervaringen van mensen die een tijdje in Nigeria doorgebracht hebben heel verschillend van het beeld dat de meeste mensen in Nederland van Nigeria hebben. Dit beeld is vaak gebaseerd op de negatieve berichten in de Nederlandse media over criminaliteit en geweld. Het advies van de mensen die daadwerkelijk in Nigeria hebben gewoond en gewerkt zal waarschijnlijk zijn: “Gaan als je ooit de kans krijgt”.
Natuurlijk heeft Nigeria zijn uitdagingen als het op de medische zorg, infrastructuur, fraude, corruptie of veiligheid aankomt. De verkeersopstoppingen in Lagos zijn legendarisch en het is niet ongewoon om uren in de auto te zitten voor een ritje van een paar kilometer. Ook valt de stroom wel 10 keer per dag uit en ben je voor elektriciteit grotendeels aangewezen op generatoren, wat weer tot veel luchtverontreiniging en geluidsoverlast leidt. Fraude en corruptie komen op grote schaal voor en je wordt overal in het land voor “419” (het artikel in het Nigeriaanse wetboek van strafrecht over fraude) gewaarschuwd. En voor de veiligheid word je, vooral in de avonduren, begeleid door gewapende escortes en leven de meeste buitenlanders in compounds met hoge muren, prikkeldraad en beveiliging.
Maar er is ook die andere kant van Nigeria die niet veel mensen kennen. Ten eerste is het land heel divers met wel meer dan 250 etnische groepen met ieder hun eigen taal, cultuur en heel kleurrijke klederdracht. Verder houden Nigerianen wel van een feestje. Of het nou om een verjaardag, bruiloft of uitvaart gaat, alles moet groot gevierd worden met veel eten, drinken, luide muziek en dans. We hebben dan ook menig weekend feestend doorgebracht, waarbij maar weer eens duidelijk werd dat blanke mannen inderdaad niet kunnen dansen (of in ieder geval ik niet). Daarnaast zijn Nigerianen hele warme en trotse mensen met een goed gevoel voor humor, mensen staan ondanks de grote armoede en een tekort aan bijna alles heel positief in het leven en weten er vaak toch het beste van te maken. De uitdagingen rond de medische zorg heb ik overigens zelf persoonlijk meegemaakt na een motorongeluk in Lagos. Na de eerste medische zorg in Nigeria werd toch heel snel besloten om me te repatriëren voor verder medische behandeling in Nederland. Overigens zijn, ondanks de beperkte medische zorg, drie van onze kinderen gewoon in Lagos geboren.
Begin 2015 zijn we naar Johannesburg in Zuid Afrika verhuisd. Een land wat waarschijnlijk op veel vakantielijstjes voorkomt vanwege zijn cultuur-historisch verleden, mooie natuur en grote natuurparken. Voor ons gezin was het verschil met Lagos in ieder geval vrij groot. Waar de weekenden in Lagos zich vaak beperkten tot een dagje naar het strand of een feestje, konden we in Johannesburg veel tijd doorbrengen in moderne en grote shopping malls, natuurparken, speeltuinen en restaurants. Ook het verschil in klimaat was groot, in Nigeria was het altijd vochtig warm, en hadden we alleen een droog seizoen en een regen seizoen. Zuid Afrika kent gewoon 4 seizoenen zoals we in Nederland kennen, en kan de temperatuur tijden de wintermaanden (juli en augustus) onder het vriespunt dalen. Waar we trouwens al snel achter waren in Johannesburg is dat de huizen niet gebouwd zijn voor de winter en het bijna onmogelijk is om het huis te verwarmen tijdens koude nachten. Voordeel is wel dat, ondanks dat ’s-nachts de temperatuur onder het vriespunt zakt, het overdag toch snel een graad of 20-25 wordt. Johannesburg ligt op 1,700 meter en dat was in het begin heel erg wennen met sporten, ik was binnen de kortste keren buiten adem. Verder zijn de verschillen tussen arm en rijk waarschijnlijk nergens ter wereld zo groot als in Zuid Afrika. Dit was goed zichtbaar in Johannesburg waar vlak naast “the richest mile in Africa” (Sandton), 1 van de armste townships (Alexandra) van het land ligt. Waar onze lange weekenden en korte vakanties in Nigeria zich vaak beperkte tot trips naar de stranden van Benin of Ghana, hebben we onze tijd in Zuid Afrika gebruikt om het land en de regio te ontdekken. We hebben veel korte vakanties doorgebracht in de steden en natuurparken van Zuid Afrika en landen in de regio. Van deze landen is Namibië toch wel onze favoriet met zijn afwisselende landschappen, mooie natuur en fantastische eten. En ondanks dat de infrastructuur in Zuid Afrika een stuk beter is dan in Nigeria, hebben we ook daar regelmatig last van stroomuitval gehad. Vooral in de wintermaanden was er vaak dagelijks voor 6-8 uur geen stroom en, omdat er nauwelijks generators beschikbaar zijn, betekende dit regelmatig dat we ’s-avonds een paar uur in het donker zaten.
Ondanks alles hebben we een goede tijd in Afrika gehad en we zouden zo weer teruggaan. En nu sinds kort, vanwege werk, weer terug in Nederland, en ook dat vraagt weer enige aanpassing. De kinderen vinden het fantastische dat ze voor het eerst in hun leven met de fiets naar school kunnen en niet 's ochtends al om kwart over zes met de schoolbus mee moeten. En we wonen ook weer lekker dicht bij de familie, zodat we bijvoorbeeld oma vaker dan 1 keer per jaar kunnen zien. Maar het is ook weer wennen aan bijvoorbeeld alle regeltjes die we kennen in Nederland, en de agressie op straat en in het verkeer. Nederland is in de afgelopen 15 jaar ontzettend veranderd, of misschien ben ik in die periode veranderd. Waarschijnlijk is beide het geval.
Eric van Lokven